صفحه اصلی > مقالات

ارتز های اندام فوقانی

شانه shoulder

چون دامنه حرکات مفصل شانه زیاد است ثبات بخشی این مفصل امری دشوار است. بهترین راه برای کنترل حرکات شانه محدود کردن یا حذف حرکات آن است.

هنگام بروز بی ثباتی در مفصل شانه( Glenohumeral ) یا آسیب عضلات شانه (Rotator cuff ) و یا زمانی که خطر در رفتگی شانه وجود دارد بهترین راه ثبات بخشیدن به مفصل شانه کاهش دامنه حرکات شانه است. این ارتز ها از مواد نرم (soft material ) ساخته میشوند. در این ارتز ها بند های غیر کشسان (non-elastic straps ) در اطراف قفسه سینه و بازو به کار میروند و دامنه حرکات را تا حد زیادی محدود میسازند ولی جلوی تنفس و تغییرات حجمی قفسه سینه را نمیگیرند.

در مواقع بی ثباتی شدید مفصل شانه یا پس از جراحی های ترمیمی شانه نیاز به ثبات بخشی بیشتری داریم. در این موارد هدف از درمان ارتزی استفاده از ساختار های سخت تری می باشد که بتواند تمام حرکات غیر ضروری در مفصل شانه را محدود کند. در این ارتز ها علاوه بر ولکرو از قطعه بازویی سخت و مفصل فلزی قابل تنظیم یا قفل دار در ناحیه شانه استفاده میشود.

 

بازو Arm

ارتز سارمینتو (Humeral fracture Orthosis or Sarmineto )

 در شکستگی های بازو به کار میرود. این ارتز به مانند گچ عمل میکد و به بافت نرم فشار می آورد. این ارتز سفارشی  و بر اساس قالب گچی گرفته شده از بازو بیمار ساخته میشود و قطعه بازویی را بی حرکت میکند بدون اینکه محدودیتی در حرکت شانه و آرنج ایجاد کند. مواد مورد استفاده در ساخت این ارتز پلاستیک نیمه سخت میباشد و درجه سختی آن به حدی است که بازو را ثبات میدهد ولی به اندازه کافی انعطاف پذیری دارد که استفاده از آن برای فرد مشکل نباشد. این مواد براحتی فرم داده میشوند و بر اساس تغییرات حجمی بازو به علت کاهش ورم و تحلیل رفتن عضلات قابل تنظیم هستند.

 


آرنج elbow

ارتز دامنه حرکت آرنج(ROM )

بعد از آسیب به آرنج و یا جراحی آرنج یک ارتز میتواند دامنه حرکت آرنج رامحدود کند. کاهش دامنه حرکت امکان بهبودی استخوان و بافت نرم را فراهم میکند  و از وارد آمدن فشار در هنگام فعالیت بر روی ساختار های آسیب دیده جلوگیری میکند. در شکستگی های ساده و مواردی که راستای مفصل آرنج ثابت باشد میتوان از ارتز های پیش ساخته استفاده کرد. ولی در مواردیکه بی ثباتی شدید در مفصل آرنج به وجود آمده باشد از ارتز های سفارشی استفاده میشود. این ارتز ها با استفاده از مواد ترمو پلاستیک  بر روی قالب گچی که از اندام فرد تهیه شده است ساخته میشود و در ساختار آن از شل های پلاستیکی، بند هایی از جنس ولکرو و مفصل مدرج فلزی استفاده میشود.زاویه مفصل را پزشک تعیین میکند و فرد نیاری به تنظیم آن ندارد. این ارتز ها در این موارد استفاده میشوند:

دررفتگی سر استخوان رادیوس شکستگی سر استخوان رادیوس ، شکستکی اوله کرانون، در رفتگی آرنج ،آسیب جدی به بافت نرم مثل پارگی تاندون ، استفاده پس از جراحی تمام موارد ذکر شده

 

بیماری آرنج تنیس بازان و گلف بازان  Tennis elbow and Golf elbow

در ضایعه  تنیس البومحل اتصال تاندون عضلات باز کننده آرنج( Elbow extensors )به استخوان بازو دچار التهاب میشود و در ضایعه گلف البو محل اتصال تاندون عضلات خم کننده آرنج (Elbow flexors ) دچار التهاب میشود. با تغییر محل اعمال نیرو میتوان  فشار را از روی این مناطق برداشت و درد را کاهش داد. این کار با قرار دادن فشار روی شکم ماهیجه ها( muscle bellies) در فاصله ای دورتر از محل اتصال ماهیچه به استخوان انجام میشود. ارتز مورد استفاده دارای یک بالشتک هوا یا یک پد یا ژل میباشد  که توسط یک بند روی ماهیچه واقع میشود.

مچ دست Wrist

ارتز های پیش ساخته مچ دست برای تسکین درد در مچ به کار میرود. این ارتز ها از پارچه، کش و ولکرو ساخته میشوند. استفاده از این ارتز حرکات را تا حد زیادی در مچ محدود میکنند. این ارتز ها مچ و دست را در بر میگیرند ولی انگشتان را آزاد میگذارند و تا میانه ساعد امتداد می یابند. یک قطعه سخت در کف دست قرار میگیرد که قابل برداشتن است و فرد بر اساس نیاز خود آنرا نگه میدارد یا از ارتز خارج میکند. این نوع ارتز در  این موارد به کار میرود:کشیدگی های مچ ، بیماری استئو آرتریت( Osteoarthritis ) ، بیماری روماتوئید آرتریت(Rheumatoid arthritis ) ، بیماری التهاب تونل کارپ(  Carpal tunnel syndrome )،کشیدگی شصت ، استفاده بعد از عمل جراحی

این ارتز را میتوان به راحتی برای یک دست استفاده کرد بدون اینکه به برجستگی های استخوانی فشاری وارد سازد.

ارتز های سفارشی دست و مچ

زمانی که یک ساختار محکم و گچ مانند برای یک بی حرکتی خاص مورد نظر باشد ارتز سفارشی دست و مچ(WHO)  از مواد  پلاستیک نیمه سخت ساخته میشود. این طرح ترکیبی از ثبات و راحتی و بهداشت را برای فرد فراهم می آورد.

ارتز های سفارشی دست و مچ در درمان  با هدف توانبخشی برای وضعیت دهی دست و مچ نیز به کار میرود.